Hoe je zelforganiserende teams kan laten ontstaan en begeleiden

22 maart 2018
Aansluiting vinden met de klant, cliënt of patiënt staat tegenwoordig in veel organisaties weer centraal. We willen weer terug naar ‘de bedoeling’, waarbij niet het systeem, maar dus juist de klant, cliënt of patiënt weer leidend is. Het aansluiten bij die ‘bedoeling’ kan natuurlijk alleen door je medewerkers plaatsvinden. Eigenaarschap bij medewerkers is daarom cruciaal.

In ons werk als HR Business Partner wordt ook steeds vaker de vraag gesteld hoe zelforganisatie en eigenaarschap te begeleiden zijn en hoe leidinggevenden daarin te ondersteunen zijn. In deze blog neem ik je daarom mee in het creëren van randvoorwaarden voor een zelf organiserend team.

Wat zelforganiserende teams nodig hebben

Vanuit de theorie heeft Van Amelsvoort veel geschreven over hoe zelforganiserende teams ontstaan en begeleid kunnen worden in hun volwassenheid als team. Van Amelsvoort beschrijft in zijn theorie dat het zelforganiserende team moet beschikken over een compleet verantwoordelijkheidsgebied (waar ze dus ook zelfstandig besluiten over kunnen nemen), regelbevoegdheid, inzicht en informatie (feedback) en rekenschap moeten afleggen. Een metafoor die hier mooi bij past, is het zwembad met de betonnen rand; zijnde het kader. Daarbinnen is het lekker vrij zwemmen, maar de kaders geven heel duidelijk weer waar het team en de medewerkers zich niet kunnen begeven.

Hoe dit in de praktijk werkt

In de praktijk zien we dat zelforganisatie vaak wordt verward met ‘alles vrijlaten’ en dat leidinggevenden of coaches het lastig vinden mensen aan te spreken op regels of dat stafdiensten hun expertise niet meer kunnen inzetten, omdat medewerkers alles zelf moeten kunnen bedenken. Maar bedenk: als iedereen eigenaarschap toont, dan betekent dit dat het bestuur en management zich eigenaar toont van het kader en mensen daarop wijst en aanspreekt. En dat stafleden eigenaarschap hebben op hun expertise en dus wel degelijk hun stempel moeten en kunnen drukken op besluitvorming inzake de thema’s in hun vakgebied.

Het lijkt een contradictie, maar wil je eigenaarschap vergroten, is het júist van belang glasheldere kaders en spelregels te hebben. Van belang is daarbij wel dat dit geen pagina’s vol zijn, maar dat dit een beperkt aantal punten is. Denk dan aan de koers/visie van de organisatie die richting geeft, de teamgrootte, de kennis en kunde van het team, het budget, het verantwoordelijkheidsgebied (bijv. doelgroep, regio) etc. Een ander belangrijk punt dat nogal eens vergeten wordt is: welke prestatie of resultaat moet een team neerzetten? Wanneer doen ze het goed? En van belang is dat teams ook kunnen zien wat het resultaat is aan de hand van feedback (inzicht en informatie). Tot slot zullen teams ook rekenschap moeten afleggen aan het management/bestuur, afhankelijk van de inrichting van de organisatie. Mijn tip hierbij is het vooral loslaten en waar nodig faciliteren als HR, coach of leidinggevende.

Wanneer de randvoorwaarden optimaal zijn, zou in theorie niets in de weg staan van zelforganisatie. De praktijk is soms weerbarstiger, want mensen laten zich niet zomaar veranderen. Er zijn medewerkers die de ruimte maar wat graag pakken, maar ook medewerkers die het maar lastig vinden dat taken die voorheen bij de leidinggevende lagen, nu met het team opgepakt moeten worden. ‘Over werken voor de bedoeling gesproken…’, wordt er dan gezegd. In een volgende blog vertellen we je graag meer over hoe je als organisatie en leidinggevende eigenaarschap en zelforganisatie kunt begeleiden.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Al bijna 20 jaar jouw HR Business Partner

Wil jij meer weten?

Neem contact met ons op.

Hengelo
Hazenweg 60
7556 BM Hengelo
Routebeschrijving
074 349 40 74

Deventer
Keulenstraat 21
7418 ET Deventer
Routebeschrijving
074 349 40 74

Zwolle
Grote Voort 207
8041 BK Zwolle
Routebeschrijving
074 349 40 74

Contact