De psychologie van de eerste indruk

29 november 2017

Een handdruk, een blikwisseling en een ‘hallo’ – en het is al gebeurd. In minder dan twee seconden wordt de eerste indruk gevormd. Vaak is deze eerste indruk bepalend voor je complete (primitieve) oordeel over de persoon. Op het gebied van macht, sociale relaties, liefde en ook sollicitatieprocedures spelen lichaamstaal en intuïtie een belangrijke rol. Als HR Business Partner zie ik dagelijks meerdere CV’s en kandidaten waarvan ik allemaal (on)bewust een eerste indruk opdoe. En zij doen uiteraard ook een eerste indruk op van mij. Maar waarom hechten we eigenlijk belang aan deze eerste indruk?

Het antwoord is onder andere te vinden in de evolutieleer. Oorspronkelijk werd de eerste indruk gebruikt om mogelijk gevaar te taxeren. In een fractie van een seconde moest de oermens een mogelijke tegenstander inschatten op dreigingsniveau. Hier komt ook onze intuïtie vandaan, oftewel ons buikgevoel. Daarom vinden we het soms ook lastig om tegen ons buikgevoel in te gaan, uit angst om de verkeerde keuze te maken en in contact te komen met gevaar.

Wat zegt je uiterlijk over jezelf?

In onze dagelijkse contacten gaan we om een oordeel te vellen nog steeds, meer dan we denken, af op iemands uiterlijk. Gelaatstrekken en lichaamshouding leveren ons (onbewust) veel informatie op over de persoon. In de wetenschap van de Schedelkunde werd zelfs tot aan de 19e eeuw beweerd dat de vorm van iemands hoofd, schedel en gelaat informatie kon opleveren over iemands karakter. Gelukkig weten we nu dat het zo goed als onmogelijk is om het verband tussen uiterlijk en innerlijk vast te leggen. Uiterlijk en lichaamstaal zegt gelukkig niet alles over je innerlijk.

De eerste indruk in de 21ste eeuw

De eerste indruk die de Recruiter opdoet van een kandidaat kan cruciaal zijn in het sollicitatieproces. Hoewel de eerste indruk vaak onbewust wordt opgedaan, zijn er toch factoren waar je als kandidaat invloed op uit kan oefenen en waar je helemaal geen bijzonder talent voor nodig hebt. Dit met als doel om een zo’n positief mogelijke indruk achter te laten op de Recruiter of het bedrijf waarbij je aan tafel gaat.

10 dingen waar je geen talent voor nodig hebt

1: Op tijd zijn
Punctualiteit is een belangrijke eigenschap die een beroep doet op je organisatie- en planningsvaardigheden – beiden voorspellers van succesvol presteren in de werkcontext. Niets is zo vervelend als mensen die (altijd) te laat zijn. Niet slim en niet professioneel.

2: Werkhouding
Dit is de discipline om consistent gedrag te tonen op het werk en voor jezelf de beste beslissingen te maken die leiden tot peak performance. Sta positief tegenover dingen: houd je aan afspraken, klaag zo min mogelijk, ga uitdagingen aan en doe wat nodig is om je doelen te bereiken. Een belangrijk motto dat hierbij aansluit is ‘zeg wat je doet, en doe wat je zegt’.

3: Moeite doen
Kies niet altijd voor de makkelijkste weg. Effort is niet alleen een mindset waarop je jezelf kunt instellen, maar ook gedrag dat je kunt laten zien aan anderen.

4: Lichaamstaal
Hoe je je beweegt en uitdrukt rondom anderen vormt wie je bent en hoe je door de ander wordt waargenomen. Geef een goede hand. Niet te stevig, ook niet te slap. Maak oogcontact en kijk niet te vaak weg. Draag verzorgde kleding passend bij de rol waarop je solliciteert.

5: Energie
Iedereen heeft energie om aan een doel te werken en je bent zelf de baas over hoeveel energie jij in je doelen wilt stoppen. Wees je wel bewust van waar jouw energie heen vloeit, zorg voor een goede balans.

6: Attitude
Het is aan jou om door te gaan. Niemand anders kan dat voor je beslissen. Een open, actieve en verantwoordelijke houding maximaliseert het talent dat je in je hebt en compenseert wat je mist. Voel je verantwoordelijk voor je eigen werk en beslissingen.

7: Passie
Niets werkt zo motiverend en inspirerend als mensen die werken of vertellen met passie. Het werkt aanstekelijk en je zal opvallen ten opzichte van anderen. Daarnaast is passie één van de belangrijkste middelen om je te wapenen tegen angst. Angst weerhoudt ons vaak van optimale prestaties.

8: Coachable zijn
Iedereen kan een betere luisteraar worden, leren van feedback en naast je eigen succes, ook het succes van anderen leren te omarmen

9: Een stapje extra doen
‘Go the extra mile’ is absoluut niet hetzelfde als elke dag tot ’s avonds laat op kantoor zitten. Nét dat stapje extra doen wordt vaak echter wel gezien door anderen en daarnaast zorgt het ook voor een boost van je eigen zelfvertrouwen. Van deze benadering kunnen we allemaal leren en daarmee onze eigen verwachtingen overtreffen.

10: Voorbereid zijn
Alleen jij kan jezelf de tijd en ruimte geven om er zoveel mogelijk klaar voor te zijn (bijvoorbeeld voor een sollicitatiegesprek). Maak er een gewoonte van, en je zal het beste van je talenten gaan benutten. Er zit een waarheid in het gezegde ‘by failing to prepare, you are preparing to fail’ (Quote: Benjamin Franklin).

Conclusie

Ook in de 21e eeuw maken we (onbewust) nog steeds gebruik van de primitieve biologische mechanismen die geactiveerd worden bij het maken van een eerste indruk. Gelukkig zijn er inmiddels genoeg tips en tricks om deze eerste indruk op een positieve manier te beïnvloeden.

Ook benieuwd welke eerste indruk jij op ons achterlaat? Of wil je weten hoe je in de praktijk het maken van een eerste indruk nog verder kunt professionaliseren? Vraag onze HR Business Partners na de intake gerust om feedback, of neem contact op voor verdere vragen over persoonlijke ontwikkeling.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Al bijna 20 jaar jouw HR Business Partner

Wil jij meer weten?

Neem contact met ons op.

Hengelo
Hazenweg 60
7556 BM Hengelo
Routebeschrijving
074 349 40 74

Deventer
Keulenstraat 21
7418 ET Deventer
Routebeschrijving
074 349 40 74

Zwolle
Grote Voort 207
8041 BK Zwolle
Routebeschrijving
074 349 40 74

Contact