In 1997 werd de term ‘The War For Talent’ geïntroduceerd voor de alsmaar toenemende competitie op de arbeidsmarkt. Het gevecht zit hem dan in het werven van nieuwe werknemers, maar er is ook steeds meer aandacht voor het vasthouden van werknemers.
Veel organisaties ‘vechten’ al jaren deze strijd en andere organisaties weten slecht waar ze moeten beginnen. Wat mij een goed startpunt leek, is om te kijken naar de manier waarop dat talent, waarover iedereen vecht, zich oriënteert op de arbeidsmarkt en wat zij écht belangrijk vinden.
Daarom ben ik het gesprek aangegaan met oriënterende starters om inzicht te krijgen in hun drijfveren op de arbeidsmarkt.
Wanneer starten starters met oriënteren?
Uit mijn gesprekken bleek al snel dat er een groot verschil zit tussen HBO en WO studenten over het tijdstip dat zij beginnen met zich te oriënteren. Voor veel HBO studenten begint dit proces tijdens het stagelopen tijdens de opleiding. Dit is vaak voor hen de eerste keer dat ze binnen een bedrijf mogen kijken en ze krijgen direct een goed beeld van de werkzaamheden, maar ook vooral van de sfeer van een organisatie. Zij denken hierdoor ook gelijk na over het soort organisatie en werksfeer waarin zij zich thuis voelen. Zien zij zichzelf dit straks ‘in het echte’ werkleven ook doen? Wanneer het antwoord ‘ja’ is zie je ook vaak dat studenten na het afstuderen bij deze bedrijven terugkeren. In dit proces is de afstudeerstage natuurlijk het meest belangrijk, dan komt het afstuderen en de start van de carrière allemaal erg dichtbij.
Een WO student komt in vergelijking met een HBO student minder snel in contact met het bedrijfsleven. Het onderwijs is gericht op het doen van onderzoek en slechts wanneer er in het veld onderzoek wordt gedaan zullen ze hier mee in contact komen. De starters die ik sprak gaven ook aan dat zij een slecht beeld hadden van de praktijk. Gelukkig gaven zij ook aan dat er steeds meer acties worden ondernomen om dit te ondervangen. Zo zijn er verschillende organisaties die projecten van het bedrijfsleven laten oppakken door studenten. Voor studenten zijn deze opdrachten vele malen interessanter dan hun bijbaantje in de supermarkt of horeca. Studieverenigingen (lees goed: studieverenigingen, dat is wat anders dan studentenverenigingen) spelen hierin een belangrijke schakel tussen de studenten en het bedrijfsleven. Ook worden er vaak carrière- of bedrijvenmarkten door universiteiten (en hoge scholen) georganiseerd om studenten een kijkje te geven in het bedrijfsleven.
“Op de bedrijvendagen kom je eigenlijk alleen de grotere bedrijven tegen, je mist hier gewoon de regionale en kleine organisaties”
Frank (28)
Sommige studenten zijn al heel vroeg bezig met het oriënteren, maar veel studenten zijn daar ook absoluut nog niet mee bezig. Zij leven vaak van week tot week en van tentamen tot tentamen. Zij zijn druk bezig om voldoende studiepunten te halen, geen vertraging op te lopen en natuurlijk tegelijk ook een leuke studietijd te hebben. Veel studenten kijken dus ook niet ver voor zich uit en gaan pas actief zoeken naar een vervolgstap, wanneer het duidelijk wordt dat ze hun studie spoedig zullen afronden.
“Het voelde als een ver-van-mijn-bed-show. En tijdens het afstuderen ben je gewoon heel druk. Dan denk je al snel; dat komt later wel”
Michael (28)
Tip 1: Focus op stagiaires en werkstudenten.
Creëer voldoende stageplekken en zoek ook vooral de samenwerking met werkstudenten waar dat mogelijk is. Behandel de stagiair als collega en maak er een mooie periode van! En achteraf is het belangrijk om goed contact met hen te houden. Zo nu en dan een berichtje sturen kost geen moeite, maar kan heel veel opleveren.
Netwerk
Wanneer het moment dan daar is en de net afgestudeerde jongeren actief op zoek gaan naar de eerste stap in hun carrière, schakelen zij ook bewust hun netwerk hiervoor in. Als organisatie is het dus de key dat jij al onderdeel uitmaakt van dat netwerk! Zorg dat jouw organisatie al bekend is bij de studenten en maak van jouw werknemers ambassadeurs. Want kennen de starters jouw bedrijf en mogelijkheden nog niet, ze kennen wellicht wel hun buurman die toevallig net bij jouw bedrijf werkt. Employer Branding is dus ook voor deze groep erg belangrijk.
Tip 2: Zorg dat je zichtbaar bent
Hoe staat het met jouw werkgeversmerk? Starters zullen je niet vinden wanneer je niet zichtbaar bent. Gebruik je netwerk en neem je huidige werknemers hier ook vooral in mee. Het kan best lastig zijn om hier goed mee te beginnen en je bewust te worden van alle manieren waarop je hier ongemerkt in positieve of negatieve zin al mee bezig bent. Durf dan hulp te vragen van een externe partij die objectief kan meekijken en je advies kan geven.
“Op vacature sites ga ik van de ene detacheerder naar de andere detacheerder. Er staat bijna nooit een bedrijf. Je wil eigenlijk gewoon weten welk bedrijf het is en wat ze doen. Ik wil het dan graag opzoeken om er een gevoel bij te krijgen”
Jeroen (24)
Waar vinden starters vacatures?
Indeed
& Nationale Vacaturebank zijn de twee meest genoemde vacaturesites waar de
starters die ik sprak op zochten. De starters zoeken op functies die zo dicht
mogelijk aansluiten op hun studie en interesses. Maar dat is nog niet zo
makkelijk!
Veel vacaturesites worden overspoeld door generieke vacatures van
detacheringsbureaus. Iets wat de starters niet motiveert om ook te gaan
solliciteren. Als je geluk hebt kun je uit de vacature halen in welke branche deze
kans zich voordoet, maar over het algemeen staat het vol met nietszeggende
teksten en open deuren. Starters willen gewoon concreet horen welke kans zich
voordoet en laten zich afschrikken door bedrijven die ervaring zoeken. Dat is
ook wat ik vaak terug krijg van starters die een open sollicitatie bij mij
doen.
Het belangrijkste van een vacature? De inhoud van de functie én de groeimogelijkheden.
Als je kijkt naar de hele beroepsbevolking in Nederland is salaris een hele grote motivator om voor een (nieuwe) baan te kiezen. Bij starters is dit veel minder van belang. Natuurlijk moet de kandidaat affiniteit hebben met de dienst of het product van de organisatie en is het fijn wanneer het salaris marktconform (of meer) is. En natuurlijk moet de uitdaging zich niet bevinden aan de andere kant van de wereld, maar het is voor hen vooral belangrijk om te weten wat ze kunnen verwachten. Wat heeft het bedrijf hun te bieden? Waar gaan zij mee aan de slag en wat voor groei potentie is er? Want naast de inhoud zijn ze benieuwd naar hoe zij zich kunnen ontwikkelen binnen de organisatie, zowel in het vakgebied als persoonlijk. Als organisatie geef je veel om je werknemers en hun groei, laat dat dan ook zien in je vacatures!
Tip 3: Maak je vacatures concreet; er staan al genoeg nietszeggende vacatureteksten op het internet.
Starters willen concreet zien wat ze gaan doen om zich daar een voorstelling bij te maken. Met name de wo-ers hebben hier weinig gevoel bij.
“Via videobellen voel je niks van de sfeer die er hangt”
Frank (28)
Kennismakingsgesprekken zijn cruciaal. Vanzelfsprekend wil je als organisatie weten wat voor vlees je in de kuip hebt. Maar vergeet ook niet dat dit ook voor de sollicitant geldt!
“Bij een bezoek – op locatie – krijg je veel meer mee van de sfeer. Dan voel je pas hoe het daar aan toe gaat binnen het bedrijf”
Jeroen (24)
Tip 4: Zet de kandidaat centraal in het gesprek.
Het is belangrijk dat de kandidaat bij de organisatie past, maar past de organisatie ook bij de kandidaat? Waar is de kandidaat goed in en wat zou hij of zij graag willen doen? En hoe ziet de toekomst er uit voor hem of haar binnen jullie organisatie? Is er voldoende uitdaging om de kandidaat voor een langere periode te binden?
Ga er gerust vanuit dat veel starters meerdere vergelijkbare lijntjes hebben uitgezet. Zij willen weten hoe de functie er in de praktijk uit ziet. Dit kan makkelijk in een gesprek worden besproken, maar laat het ook vooral zien. Neem vooral de tijd voor een korte rondleiding of laat de kandidaat even praten met een collega wie ook als starter is binnengekomen. Eén van de meest onderschatte factoren blijft de sfeer. Hoe worden kandidaten ontvangen bij binnenkomst? Hoe gaan de collega’s met elkaar om? En zien zij zichzelf daar tussen? De huidige Corona-situatie zorgt er voor dat veel gesprekken logischerwijze via Teams plaatsvinden, maar dan mist de sollicitant veel van deze cruciale punten. Zelf proberen wij dit te ondervangen door video-impressies te maken bij de vacatures. De reacties hierop zijn zeer positief en we krijgen ook terug dat dit veel toegevoegde waarde heeft voor de sollicitanten.
Tip 5: Geef de kandidaat zoveel mogelijk inzicht in de organisatie.
Kennismakingsgesprekken via Teams of Skype werken tot een zekere hoogte. Je kunt prima informatie uitwisselen, maar zoiets als ‘sfeer’ is slecht te communiceren via videobellen.
Blijf je na het lezen van deze blog met vragen achter? Of wil je hier meer mee doen, maar weet je niet hoe? Wij denken graag met je mee!