Wat kunnen wij “leren” van onze (wereld)leiders

Dat is een vraag die mij al een hele lange tijd bezighoudt. Ik verbaas me er steeds vaker over hoe wereldleiders zich opstellen in de media en met welke uitspraken ze komen. Is dit het gedrag waar wij een voorbeeld aan willen nemen? Dit leidde er toe dat ik me er eens dieper in ben gaan verdiepen en heb gekeken naar wat ik kan leren van onze (oud) wereldleiders. Over politieke standpunten en inhoud van boodschappen kun je twisten, maar van het gedrag en de aanpak van situaties kunnen we ook leren.

Neem de regie zelf in handen

Een Nederlandse televisieploeg werd ooit uitgenodigd door Silvio Berlusconi (oud-premier van Italië) om per helikopter naar het trainingscomplex van AC Milan te vliegen. Even later kwam hij zelf ook aan per helikopter en vloog nog een extra rondje, enkel om de cameramensen in staat te stellen een indrukwekkend beeld te maken van zijn aankomst. Daarmee deed Berlusconi wat een hoop Nederlandse topmensen uit het bedrijfsleven nalaten. Hij tuigde een heel circus op om er voor te zorgen dat hij door het bijkomstige uitgebreide interview zijn boodschap te kunnen verkondigen voor het Nederlandse publiek. Hij voerde op uitgekiende wijze de regie over zijn verhaal. In het bedrijfsleven slaan we vaak te plank mis om strikt inhoudelijk een verhaal te vertellen. We vergeten hierbij dat we nooit de harten van het publiek bereiken, laat staan als inspirator gekoesterd worden. We zien dit vaak bij de Amerikaanse president Donald Trump die tijdens een interview vaak niet de kennis heeft om inhoudelijk antwoord te geven op bepaalde vragen, maar door zijn verschijning en charisma door een grote groep in Amerika gekoesterd wordt als inspirator.

Voorbereiding is de key tot succes!

De top van het Nederlandse bedrijfsleven kan een hoop leren van verschillende wereldleiders. Door een grondige voorbereiding te treffen voor speeches heeft oud-premier Tony Blair van het Verenigd Koninkrijk veel politiek succes te danken. Het schrijven van speeches zijn net militaire operaties, waar ze precies de juiste balans zoeken tussen inspiratie, vergezichten en bewijsvoering. Ze laten daarbij werkelijk niets aan het toeval over. Oud-president Bill Clinton deed bijvoorbeeld er alles aan om in de huid van zijn kiezers te kruipen, al moest hij er in het midden van de nacht voor naar een winkelcentrum om naar hun verhalen te luisteren. Zonder meer indrukwekkend!

Inspiratie kan niet zonder persoonlijkheid

Ondernemers van topbedrijven zoals Steve Jobs, Elon Musk en zelfs de introverte Tim Cook weten het publiek te raken dankzij hun uitgekiende speeches. Het is daarbij cruciaal dat het publiek hun drijfveren en hun persoonlijke achtergronden kent. Pas dan kunnen mensen zich met hen verbinden. Hoe anders is dat bij de bestuurders in Nederland, die we voornamelijk kennen van hun functionele maar vaak saaie presentaties over de cijfers. Ik moet zeggen dat er enkele uitzonderingen zijn, zoals Pieter Zwart van Coolblue.

Manipulatie of oprechte verdieping?

Ondertussen ligt er bij deze communicatiestrategie wel manipulatie op de loer. Zo wist Berlusconi precies hoe hij de Nederlandse tv-ploeg kon imponeren. En dat deed hij dus ook. Als eigenaar van vrijwel alle belangrijke commerciële televisiestations in Italië had Berlusconi in die tijd zijn zinnen gezet op Endemol in Nederland. In het besef dat er een paar miljoen mensen naar de Nederlandse televisie keken, richtte hij zich doelbewust op de tv-makers om de opvattingen van die mensen te beïnvloeden. Hij verkleedde zich die dag minimaal vier keer, liet zich op uitgekookte wijze in beeld brengen en zorgde zelf voor indrukwekkende camerashots. Als een kameleon paste hij zich aan om zijn publiek te behagen. Endemol kreeg hij niet, maar dankzij dat extreme aanpassingsvermogen werd hij wel drie keer premier van Italië.

Oprechte aandacht

Zoals veel dingen op televisie zijn beelden van wereldleiders niet altijd hoe het lijkt. Zo zijn er beelden van oud-president Clinton en Hilary Clinton op de grens van Kosovo en Macedonië in 1999: op de beelden zien we het presidentiële paar een bezoek brengen aan een omvangrijk vluchtelingenkamp. Voor de kijkers leek het alsof de Clintons zich midden in het kamp bevonden, symbolisch hand in hand met de verdrukten en dat ze met aandacht interesse toonden in de leefomstandigheden in de kampen. In werkelijkheid stonden ze in een splinternieuw afgeschermd kampje naast het eigenlijke kamp. Als dat bekend wordt is alle effort die je erin gestoken hebt weg. Mensen willen authenticiteit en oprechte aandacht i.p.v. een fotomomentje. Echte aandacht is cruciaal om mensen voor je te winnen. Als ondernemer wil je ook graag langdurige relaties opbouwen met klanten, leveranciers en anderen in je netwerk. Toon echte interesse! Stap bijvoorbeeld niet te snel in de auto na het geven van een speech of presentatie, maar neem even de tijd voor een goed nagesprek. Denk niet dat bij afronding van één opdracht het klaar is, maar blijf in gesprek en wie weet leidt de connectie die je maakt tot nog veel meer opdrachten. Wie daarvoor open staat, ziet dan genoeg aanknopingspunten om mensen echt voor je te winnen.

Ik denk dat het in de toekomst alleen nog maar belangrijker gaat worden, voor zowel wereldleiders als ondernemers, om écht te inspireren om mensen in beweging te zetten. En dit doe je door te luisteren, door je te verdiepen in de mensen en door te kijken naar gemene delers tussen tegengestelde partijen. Verbind je op persoonlijk vlak met jouw doelgroep!